Het Klein Woordenboek voor Duits-Nederlands Roei-jargon
| Duits | Nederlands | Categorie | Op- en aanmerkingen |
|---|---|---|---|
| (Boot geht) über Kopf… Hoch | Boven de hoofden… nu | Commando/aan wal | |
| Abdrehen | klippen | De haal | |
| Ablegen | Aanleggen | Commando | |
| Achter | Acht | Dingen/boot | |
| An- oder aufriggern | Op- of afriggeren | Dingen/gereedschap | |
| Anhalen (“Back halt an”) | Halen (“Haaltjes aan bakboord”) | Commando | Dit zijn manoeuvre-haaltjes, geen voleldige halen, bij wegvaren van het vlot of gekke manoeuvre |
| Anrollen | Oprijden | De haal | |
| Armzug | Eindhaal | De haal | Het gedeelte van de haal dat met je armen gebeurd |
| Auf die Schultter | Op de schouders | Commando/aan wal | Typisch niet op één schouders, maar links en rechts om en om op een van de schouders |
| Augen im Boot | Ogen in de boot | Commando | |
| Ausheben | Inpik | De haal | |
| Auslage (“In die Auslage”) | Uitpikhouding (“In de uitpikhouding”) | De haal | |
| Ausleger | Riggers | Dingen/boot | |
| Back(bord) | Bakboord | Commando | Bord wordt vrijwel altijd achterwege gelaten |
| Belederung | Handle, Handvat, Condoom | Dingen/boot | |
| Blatt | Blad | Dingen/boot | |
| Blätter ab | Veilig boord houden | Commando | Na “Ruder…Halt” balanceer je de boot watervrij tot dit commando word gegeven |
| Blätter einziehen | Riemen binnenhalen | Commando | Om een obstakel te vermijden, bij aanleggen. |
| Bock | Bok, singel, schraag | Dingen/omgeving | |
| Boje | Boei | Dingen/omgeving | |
| Boot drehen - (Kiel / offene Seite ) über XXXX | Boot draaien met kiel/open zijde over XXX | Commando/aan wal | Met XXX bijvoorbeeld het bootshuis, de rivier, etc. |
| Bootseinteilung | Bootsindeling | Dingen/mensen | Wie zit waar? |
| Bootshalle | Bootshuis, Loods | Dingen/omgeving | |
| Bootshaut | Huid van de boot | Dingen/boot | |
| Bug | Boeg | Dingen/boot | Voorkant van de boot, en evt ook de persoon |
| Bug(mann/frau) | Boeg | Dingen/mensen | |
| Bugball | Boegballetje | Dingen/boot | |
| Co-schlag | Persoon achter de slag | Dingen/mensen | Vooral in een acht |
| Dicke (“10 Dicke!”) | Een krachtige haal (“10 halen volle kracht!”) | Wedsrijden | |
| Dolle | Dol | Dingen/boot | |
| Dollenbügel | Dolklepje, Overslag | Dingen/boot | |
| Doppelvierer | Dubbel 4 | Dingen/boot | |
| Drehen (Aufdrehen, Flachdrehen) | Klippen | De haal | Auf betekend horizontaal draaien, flach betekend parallel aan water draaien |
| Durchzählen | Tel vanaf de boeg als je klaar bent | Commando | |
| Durchzug | Uittrappen | De haal | De fase van de haal waarin je met je benen trapt |
| Einer, Skiff | Skiff | Dingen/boot | Skiff gebruikt men amper, maar wordt wel begrepen |
| Eins/Zwei/Drei/… | Positie een/twee/drie/… in de boot | Dingen/mensen | |
| Einsatz | Inpik | De haal | |
| Einsteigbrett | Opstapplankje | Dingen/boot | |
| Fallen (“Das Boot fällt”) | Vallen (“De boot valt”) | Commando | |
| Fertig machen (zum Rudern) | Slag klaarmaken | Commando | |
| Fertig zum einsteigen… (Mannschaft) steigt ein | Klaarmaken om in te stappen…instappen gelijk nu | Commando/aan wal | |
| Fertigmeldung | Tel vanaf de boeg als je klaar bent | Commando | |
| Frei weg | Bedankt | Commando | Voorgaande commando's vervallen |
| Freilauf(phase) | recover(y) | De haal | Het hele gedeelte van de haal waarin je blad niet in het water is |
| Ganze Rollbahn | Hele bank | Commando | In tegenstelling tot een halve of kwartbank |
| Gerade | In evenwicht | Commando | |
| Gigboot | C-boot | Dingen/boot | |
| Griff | Handle, Handvat, Condoom | Dingen/boot | |
| Gummigriff | Handle, Handvat, Condoom | Dingen/boot | |
| Hände weg | Wegzetten | De haal | |
| Heben | Inpik | De haal | |
| Heck | Achtersteven, slag, de slagen | Dingen/boot | Zowel de slaglocatie, de achterste helft van de roeiers, en de achterkant van de boot |
| Hoch (“Blätter hoch”, “Backbord(Riemen/Skull) hoch”) | Riemen hoog (“Bladen omhoog”, “Bakboordriemen omhoog”) | Commando | Bij een obstakel of aanleggen. Let op dat een skullbootriem een “Skull” heet. |
| Hoch abscheren | Hoog scheren | De haal | Bij golven bijvoorbeeld |
| Hoch anziehen | Hoog (hoger) aanhalen | De haal | Bladen diep(er) door het water dus |
| Hochscheren | Hoog scheren | De haal | Bij golven bijvoorbeeld |
| Im stand setzen | Soppen | Commando/oefeningen | Het geklipt blad herhaaldelijk in het water dompelen in de inpikhouding |
| In 3 Schlägen aufbauen zum 10er | In 3 slagen opbouwen naar 10 strong paddle | Commando | |
| In die Hände… Ab | In de handen… nu | Commando/aan wal | |
| In drei… zwo… eins… | In drie… twee… een… | Commando | 'Zwo', niet 'Zwei', omdat 'Zwei' best veel op 'Drei' lijkt, vooral door een crappy geluidssysteem |
| Innen/außerarm | Binnen/buitenarm | De haal | Relevant bij boordroeien |
| Kentern (“das Boot kenternt”) | Vallen (“De boot valt”) | Commando | |
| Kiel | Kiel | Dingen/boot | |
| Klarmelding | Tel vanaf de boeg als je klaar bent | Commando | |
| Krebs (“Ein Krebs fangen”) | Snoek (“Een snoek slaan”) | De haal | |
| Landen | Aanleggen | Commando | |
| Lang (“Skulls/Riemen lang!”, “Backbord lang”) | Slippen (“Slipen aan beide boorden!”, “slippen aan bakboord”) | Commando | |
| Los! | Ga, Go, Af! | Commando | |
| Mannschaft ans Boot | Aan de boorden | Commando/aan wal | |
| Manschette | Manchet | Dingen/boot | De kraag om de riem die in de dol valt |
| Mit festem Rollsitz | Met vaste bank | Commando/oefeningen | |
| Mit/ohne Oberkörper | Met/zonder rug | Commando/oefeningen | |
| Mutter | Moer | Dingen/gereedschap | |
| Nachschlägen | (Te) late inpik | De haal | |
| Oberkörperschwung | Rugzwaai | De haal | Het stuk van de haal dat je met je rug/bovenlichaam maakt |
| Ohne Abscheren | Watervrij roeien | De haal | |
| Ohne/Halbe Kraft | Light paddle / zonder kracht | Commando | |
| Pausenschläge am Körper | 1e-stop oefening | Commando/oefeningen | Ze zijn hier niet zo van. Of iig niet in Mainz |
| Pausenschläge vor den Knien | 3e-stop oefening | Commando/oefeningen | Ze zijn hier niet zo van. Of iig niet in Mainz |
| Raues wasser | Wild ('vies') water | Dingen/omgeving | In de stroming van een vrachtschip bijvoorbeeld |
| Rechts – Links (raustreten) | Links-rechts uitsplitsen | Commando/aan wal | |
| Regatta | Roeiwedstrijd | Dingen | |
| Rennboot | Gladde boot | Dingen/boot | |
| Rennen | Wedstrijd | Dingen | |
| Riemen | Boordroeien, Riemen voor het boordroeien | Dingen/boot | |
| Riemenboot | Boot met boordriggering | Dingen/boot | |
| Rollschienen | Slidings | Dingen/boot | |
| Rollsitz | Stoeltje | Dingen/boot | |
| Rückenlage (“In die Rückenlage”) | Uitpikhouding (“In de uitpikhouding”) | De haal | |
| Rückwärts (“Alles rückwärts – los!”, “Steuerbord Rück(wärts) – los”) | Strijken (“Strijken gelijk – nu!”, “Strijken aan stuurboord – nu”) | Commando | |
| Ruder | Roer | Dingen/boot | |
| Ruder… Halt | Laat… Lopen | Commando | |
| Ruderschlag | Haal | De haal | De complete cyclus |
| Ruderverein | Roeivereniging | Dingen/omgeving | |
| Schlagaufbau | Roeihaal opbouwen | Commando/oefeningen | Dus, eerst alleen armen, dan armen en rug, dan kwart bank, etc., etc. |
| Schläge (“Noch 5 Schläge”) | Halen (nog 5 halen!) | Commando | |
| Schlagmann/Schlagfrau | Slag | Dingen/mensen | De persoon |
| Schlagzahl | Tempo (slagen/min) | De haal | |
| Schwert | Vin | Dingen/boot | In een gladde boot |
| Setzen (“Blätter setzen”) | Ongeklipt (“met ongedraaid/ongeklipt blad”) | Commando/oefeningen | |
| Setzen (“Das Blatt setzen”) | Inpikken (“Het blad inpikken”) | De haal | |
| Skullboot | Boot met skullrigering | Dingen/boot | |
| Skullen | Skullen | Dingen/boot | |
| Skulls | Riemen voor skullen | Dingen/boot | |
| Spant | Spanten | Dingen/boot | |
| Sprechanlage | Coxbox, Geluidsinstallatie | Dingen/boot | Ook wel gewoon coxbox |
| Spurt | Sprint | Wedsrijden | |
| Stellen | Afstellen | Commando | Van bv het voetenboord |
| Stellen (“Boot stellen!”) | Evenwicht (“Breng de boot in balans!”) | Commando | |
| Stemmbrett | Voetenboord | Dingen/boot | |
| Steu(erbord) | Stuurboord | Dingen/boot | Je hoort eigenlijk vrijwel nooit “Steuerbord”, alleen “Steu” |
| Steuer (of Steurmann/Steuerfrau) | Stuur | Dingen/mensen | De persoon, maar ook het roertje zelf. |
| Stoppt/Stoppen! Steu Stoppt! | Houden! Houden aan stuurboord! | Commando | Typisch met paniekerige stem |
| Stoßtt… ab | Uitzetten gelijk… nu | Commando/aan wal | |
| Überziehen (“Back überzieht!”) | Sterk (“Sterk aan bakboord!”) | Commando | |
| Umkippen | Omslaan | Oeps | |
| Viertel/Halbe/Drei-viertel Rollbahn | Kwart/Halve/Driekwart bank | Oefeningen | |
| Volle rolle | Hele bank | Oefeningen | |
| Vorschlägen | (Te) vroege inpik | De haal | |
| Vorwärts (“Alles vorwärts – los!”, “Back vorwärts – los”) | Halen (“Slag klaar – af!”, “Halen aan bakboor – nu”) | Commando | |
| Wackelen | Wiebelen | Commando | |
| Weit/vorsicht absetzen | Boot voorzichtig in het water leggen | Commando/aan wal | |
| Wellen | Golven | Dingen/omgeving | |
| Wenden über back/steu | Ronden over stuur/bakboord | Commando | |
| Zehner | 10mm sleutel | Dingen/gereedschap | Geen fantastische woordkeuze gezien de namen van de booten. Maargoed. |
| Zweier | Twee | Dingen/boot | |
| Zweier ohne/mit (steuer) | Twee met/zonder (stuur) | Dingen/boot | Steuer word net als in NL vaak achterwege gelaten |
Bronnen
Roei-jargon is natuurlijk nergens echt vastgelegd, en een vertaling naar andere talen is al helemaal lastig aan te komen. Met wat rondgeneus vind je wel een Duits-Engels en een Nederlands-Engels roeiwoordenboek, maar deze zijn over het algemeen (erg) beperkt, en een extra step in vertalen gaat al snel erg mis (zie: English as She Is Spoke). Dus: dit is mijn poging om zo dicht bij een vertaling te komen als me lukt, voornamelijk gebaseerd op wat mensen naar me roepen, en een beetje hulp van het internet. Dit is vast wel misgegaan hier en daar dus in de lijst hierboven staat vast wel een fout. Ik heb mijn best gedaan, maar geen garanties!
Voornaamste internetbronnen:
Comments